Grondbeleid

Inleiding

Het doel van deze paragraaf is inzicht te geven in het gevoerde grondbeleid. De Paragraaf Grondbeleid dient op grond van artikel 16 Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) in elk geval in te gaan op het gemeentelijke grondbeleid, de realisatie van de in de programmabegroting gestelde doelen ten aanzien van dit grondbeleid, een actuele prognose van de grondexploitaties en een onderbouwing van de geplande (tussentijdse) winstnemingen.

Op 4 februari 2016 heeft de gemeenteraad de Nota grondbeleid vastgesteld. Onder grondbeleid wordt verstaan het volledige grondinstrumentarium waarover de gemeente beschikt om de vastgestelde gemeentelijke doelstellingen te realiseren. In deze Nota zijn twee routes opgenomen, facilitair passief en actief grondbeleid.

Als hoofdroute is gekozen voor facilitair grondbeleid. Deze bestaat uit een passieve en een actieve variant. In de facilitair-passieve vorm heeft de gemeente geen grondpositie en ook geen ontwikkelrisico. Zij beperkt haar rol tot de planologische maatregel toetsen en begeleiden die nodig is voor het aangewezen bouwplan (afdeling 6.4 Wro c.a.). Bij de hoofdroute facilitair passief grondbeleid is de gemeente wettelijk verplicht om kosten te verhalen op de initiatiefnemer. In eerste instantie door een (anterieure) overeenkomst te sluiten met een initiatiefnemer , dan wel, als stok achter de deur, door een exploitatieplan vast te stellen.

Daarnaast kan het zijn dat de gemeente wèl regie wil voeren op de planologische ontwikkeling, maar niet de grondeigendom wil verwerven en geen ontwikkelrisico wil lopen. Dit is de zogenaamde facilitair-actieve vorm. Deze variant is gekozen voor de ontwikkeling van het terrein van de Marinierskazerne.

Binnen de gemeente is ook sprake van actief grondbeleid. Bij deze vorm heeft de gemeente een (nog te verwerven) grondpositie om zelf risicodragend te gaan ontwikkelen. Zij gedraagt zich dan als marktpartij. Bij deze variant is de gemeente in staat om maximaal sturing te geven om haar doelstellingen te behalen. De kosten van de gemeentelijke inzet worden opgenomen in de grondexploitatie van de locatie (de grondexploitaties en MVA’s in het MPG).

Herziening MPG

Overzicht grondexploitaties

Op basis van het BBV wordt voor de gemeentelijke grondexploitaties onderscheid gemaakt in de volgende twee categorieën:

Bouwgronden in exploitatie (BIE). Dit zijn bouwgronden in eigendom van de gemeente die inmiddels in exploitatie zijn genomen.
Materiële vaste activa (MVA). De gemeente stelt een bestemmingsplan op en verkoopt de opstal of grond en laat de gebiedsontwikkeling bij de kopende (ontwikkelende) partij.

Bouwgronden In Exploitatie (Grondexploitaties):

In 2019 is de locatie Trompplein/Breeschotenlaan toegevoegd aan de Bouwgronden in Exploitatie. Dit naar aanleiding van het raadsbesluit 2019-124 dd. 27 juni 2019. Het totale aantal kwam daarmee per 31-12-2019 op zeven.

Voor de locatie Engweg 8-14 (Driebergen) is de tender van de bouwenvelop in 2019 op de markt gezet. De aanbesteding is in februari 2020 gegund.

De locaties Pomplaan, Jacob van Wassenaerlaan en Van Bennekomweg zijn met ingang van 1-1-2020 ook in het MPG opgenomen als Bouwgronden in Exploitatie ic actieve grondexploitaties. De locaties worden actief door de gemeente ontwikkeld. We maken bestemmingsplannen en doen aanvullende onderzoeken. De locaties zijn hiermee Bouwgronden In Exploitatie geworden volgens de BBV. Voor deze locaties worden beginbalansen opgesteld. Het totaal aantal komt daarmee per 1-1-2020 op tien. Op het totaal financieel resultaat van het MPG heeft het weinig financieel effect. Het houdt in dat ze niet meer verantwoord zijn in de categorie Materiële Vaste Activa.

De voorontwerp-bestemmingsplannen voor de locaties De Kolk, Burg. Jhr. H. van den Boschstraat, Sportlaan en Leersumsestraatweg zijn in concept gereed en zijn door de interne en externe adviseurs beoordeeld. Parallel daar aan heeft participatie met omwonenden van de locaties Burg. Jhr. H. van den Boschstraat, Sportlaan en Leersumsestraatweg plaatsgehad. Voor de overige locaties De Kolk, Pomplaan, Jacob van Wassenaerlaan en Van Bennekomweg vindt dat ook begin 2020 plaats.

Voor de locatie Oranjestein zijn we nog met de ontwikkelende partij in overleg over de stedenbouwkundige uitgangspunten. Deze worden vervolgens aan de raad voorgelegd.

Materiële Vaste Activa (MVA's):

De locatie Bosstraat en de Woning aan de Burgemeester jhr. H. van de Boschstraat zijn per 31-12-2019 financieel afgesloten. Beide locaties zijn in 2019 verkocht en geleverd en financieel-administratief met het verwachte financieel resultaat afgesloten.

De locaties Van Bennekomweg, Pomplaan en Jacob van Wassenaerlaan zijn per 1-1-2020 opgenomen in het MPG onder de categorie Bouwgronden in Exploitatie.

In het MPG per 1-1-2020 zijn geen MVA gronden meer opgenomen.

Financiën

In het MPG zijn de zogenaamde Bouwgronden in Exploitatie (BIE) opgenomen. Hiervoor worden jaarlijks meerjarige grondexploitaties opgesteld per 1 januari tot einde looptijd van de plannen. Bij de jaarlijkse herziening wordt op basis van BBV-regelgeving het verwachte resultaat op eindwaarde van alle BIE weergegeven.

Het totale begrote financiële resultaat op eindwaarde van de grondexploitaties waarover in het MPG wordt gerapporteerd, is toegenomen met circa € 445.000 ten opzichte van de stand per 1 januari 2019. Dit verschil wordt grotendeels veroorzaakt door de in januari 2020 vastgestelde verhoging van de woningaantallen.

Bij onze grondexploitaties is tot nu toe geen sprake van gefaseerde verkoop. Er is er dus geen sprake van tussentijdse winstneming. In het BBV staat hierover dat vanwege het ‘voorzichtigheidsbeginsel’ pas winst mag worden genomen als deze gerealiseerd is. De methode om dit te doen is op basis van de voortgang van de grondexploitatie.

De locatie Bosstraat in Driebergen en de Woning aan de Burgemeester jhr. H. van de Boschstraat in Amerongen zijn in 2019 verkocht en geleverd en niet meer in dit overzicht opgenomen. Beide locaties zijn per 31-12-2019 met een bescheiden positief resultaat afgesloten.